”Vanaf de zestiende eeuw ontstond er geleidelijk een eenheidstaal. Daaruit ontstond het Standaardnederlands, dat we nog altijd spreken. “Dat is een mengelmoes van dialecten. Het Hollands heeft die mengtaal het sterkst gekleurd, omdat dat gebied politiek en economisch dominant was.” Ondanks die eenheidstaal, bleven dialecten de afgelopen eeuwen bestaan.
Maar dominant zijn Noord- en Zuid-Holland nog steeds. Hollandse dialecten dringen door tot ver buiten de Randstad. Dat merk je bijvoorbeeld aan de ‘r’. Als je die na een klinker niet trillend uitspreekt, maar meer glijdend zoals in het Amerikaans, noem je dat de Gooise ‘r’. Veertig jaar geleden hoorde je deze r-klank alleen in het Gooi en Leiden. De laatste decennia duikt hij ook op in de rest van het land.”
”Als we een rode lijst zouden opstellen met de dialecten die het eerst gaan uitsterven, welke dialecten verdienen dan een plekje? Het verrassende antwoord van Hinskens: “Hollandse dialecten, grotendeels doordat ze taalkundig al zo dicht tegen de standaardtaal aan zitten.”
Hoe snel het zal gaan is niet te zeggen. Maar als er over enkele decennia dialectloze gebieden op de Nederlandse streektaalkaart ontstaan, dan zullen die volgens hem vermoedelijk vooral in Noord- of Zuid-Holland liggen.”
https://www.nu.nl/wetenschap-quest/5733387/zijn-dialecten-aan-het-verdwijnen.html
