Deugt Johan Maurits van Nassau nu wel of niet? Dat is de vraag die opkwam toen de buste van de naamgever van het Mauritshuis vorig jaar werd verwijderd uit het museum in Den Haag.
Met de nieuwe tentoonstelling Bewogen Beeld – Op zoek naar Johan Maurits wordt vandaag het startschot gegeven voor een uitgebreid historisch onderzoek naar het verleden van de veldmaarschalk.
In de geschiedenisboeken wordt Maurits, die leefde van 1604 tot 1679, meestal opgevoerd als held. Toch is hij niet onomstreden. Dat heeft vooral te maken met zijn verleden als gouverneur in Brazilië.
Het Mauritshuis schrijft zelf op zijn site: “Vanuit de kunsthistorische blik van het museum lag de nadruk steevast op zijn betekenis voor kunst, architectuur en wetenschap. Maar Johan Maurits’ levensverhaal is ook verweven met koloniale geschiedenis, in het bijzonder die van de trans-Atlantische slavenhandel.”
Volgens historicus Erik Odegard, die het onderzoek leidt, zal daar de focus vooral op liggen: “Het is nu wel duidelijk dat hij persoonlijk een rol heeft gespeeld in slavenhandel. Alleen weten we nog niet precies hoe groot zijn aandeel was of om hoeveel mensen het gaat? En hoeveel geld verdiende hij er mee?”